cumhuriyet – Tıbbiyeli Sözlük
gerçekten işlediğinde halkı bütünüyle yönetime katan yönetim biçimi. latince karşılığı olan res publica "kamu işleri" anlamına gelir. gerçi roma cumhuriyeti (mö 529-mö 27) bizim bugün anladığımız şekliyle mevcut bir cumhuriyet değildi. cumhuriyet ile demokrasinin tanışması sonraki yüzyıllara özellikle de fransız ihtilali ve sonrasına tekabül eder.
dünyada parlamenter, yarı-başkanlık ve başkanlık sistemleri ile yürütülen cumhuriyetler vardır. gelişmiş ve medeni memleketlerde cumhuriyetlerin ortak özelliklerinden biri de kuvvetler ayrılığı prensibidir.
parlamenter devlet esasına göre yürütülen belli başlı cumhuriyetler almanya, italya, Avusturya gibi ileri devletlerdir. kuvvetler ayrılığının kesin sınırlarla korunduğu ve başkanın demokrasiye direkt müdahale edemediği yarı başkanlık ve başkanlık sistemleri ile yürütülen abd ve fransa gibi ülkeler de mevcuttur.
başkanlık sistemi ile yönetilen ve adında "cumhuriyeti" ibaresi geçen bazı ülkeler ise şunlardır: gambiya, gana, Nijerya, somaliland, iran, Afganistan, güney sudan, Zambiya, Zimbabve, benin ve angola
kamâlizmin emirlerine uygun davranış patternlerini, âvâmın müdâhil olduğu aktüel vâkıâların yorumunun husûle getirilmesinde gerek kamâlizm inancının emrettiklerini îfâ etmek gerekse içtimâî düzeni kamâlizme îmân çerçevesinde tetkîk ve tatbîk etmek sûretiyle kaleme alan, günlük basılan kamâlist ilmihâli.