akut batın – Tıbbiyeli Sözlük
görsel
kısa sürede ani başlayan, cerrahi tedavi gerektiren şiddetli karın ağrısıdır. perforasyon, kanama, iskemi, intraabdominal şiddetli enfeksiyon nedeniyle gelişebilir. defans rebound ve şiddetli hassasiyetle kendini belli eder. hasta gerçekten akut batınsa ameliyattan başkası kurtarmaz.
periton yapraklarının inflamasyonu ya da inflame bir organ ile teması sonucu ortaya çıkan klinik tabloya verilen isim.

inflamasyona neden olabilecek bir çok durum vardır ki en sık karşımıza akut appendisit çıkar. ancak peritonun direk kimyasal olarak iritasyonu ile de (örneğin üre) akut batın tablosu ortaya çıkar.



karın ağrısı ile gelen hastada ilk yaptığım muayene hassasiyet ve rebound oluyor. bunlar pozitif olursa ultrason isterim, yok ise hastanın parmak uçlarına kalkmasını isteyip birden topuklarının üzerine düşmesini isterim.



ayırıcı tanımızda bana en ilginç geleni rektus kılıfı hematomu, benim en sık yaşadığım ise spor sonrası hamlama.
Defans ve reboundla kendini gosterir. istisna olarak akut mezenter iskemide Şiddetli ağrıyla uyumsuz şekilde karın rahat bulunur.
son iki üç gün(veya saatler) içerisinde ani olarak başlamış karın ağrısı. acile başvuruların önemli bir kısmını oluşturduğu için birçok sınıflandırması mevcut..

öncelikle akut karın ağrısı medikal veya cerrahi olabilir, iyi ayırt edilmeli. gereksiz apendektomi oranlarını araştırdım ama güvenilir bir veri bulamadım. ama eminim azımsanmayacak bir oranda, birçok makalede gereksiz apendektomi adında bir kalıp oturmuş çünkü.



ayrıca oluşum mekanizmalarına göre de inflamasyon, tıkanma, delinme, kanama, vasküler kökenli olarak ayırırz akut karını.



sebebi karın içi organ inflamasyonu, sistemik hastalıklar, hatta toraks hastalıkları olabilir.

toraks hastalıkları veya sistemik hastalık nedenli karın ağrılarının miyokard enfarktüsünden fmf'e, kurşun zehirlenmesine, diyabetik ketoasidozdan akut porfiriyaya kadar geniş bir yelpazesi var. karın içi sebeplere bağlı olanlarının en sık sebebi akut apandisit olmakla birlikte, akut pankreatit, spontan bakteriyel peritonit, ülser perforasyonu, divertikülit, bağırsak tıkanması, akut mezenter iskemi vs vs de düşünülmeli.



anamnez, teşhisi koymada gerçekten ön planda, matbaada çalışan işçi/madenciyse karın ağrısıyla gelende kurşun zehirlenmesinden şüphelenebiliriz. ya da bir gün önceden alkol almışsa akut pankreatit ön tanısı koymak olası. ya da üç ayda bir acile geliyorum bu karın ağrısıyla diyen hasta için ailevi Akdeniz ateşi beynimizin köşesinde mutlaka durmalı. hasta çocukta bacaklarında döküntüden bahsediliyorsa henoch schönlein purpurası neden olmasın.



fizik muayenede ise tabi rebound ve defans bakılacak, genel muayene yapılacak. gerekli tetkikler istenecek sonrasında çözüme ulaşılacaktır..

(bkz:alvarado skoru)
Duyduğum ilk zamandan beri bir türlü alışamadığım, aşırı saçma gelen tıp terimi. Akut pankreatite "akut pankreas" demek gibi geliyor. Mantığını Bilenlerin mesajlarını beklerim.