crispr’in antibiyotik geliştirmek için kullanılması – Tıbbiyeli Sözlük
mobile-crispri” adı verilen teknik sâyesinde patojen bakteriler üzerinde antibiyotiklerin etkisinin incelenmesi yoluyla sağlanan gelişme.

özellikle antibiyotiğe dirençli bakterilerde hangi genlerin bakterinin antibiyotik direncine daha çok etki ettiğini saptayarak bu genleri değiştirme ve antibiyotik rezistansını kırma yolunu ya da bakterilerde işlev kaybı meydana getirerek yeni antibiyotiklerin etki edebileceği yeni gen-protein yolakları tanımlamayı deniyorlar. e.coli, psödomonas, stafilokok, salmonella kullanmışlar.

kullandıkları metot son dönemde iyice popüler olmuş crispr tekniklerinin dışında biraz. adına da “crispr” yerine “crispri” (crispr-interference) diyorlar. standart crispr ile genler kesiliyor ve editing yapılıyor. crispri ile DNA’nın kesilmesine izin verilmiyor onun yerine transkripsiyonu represe ederek gen ekspresyonunun azaltılması ve sonuçta genin kodlayacağı protein miktarının düşürülmesi hedefleniyor. bunun antibiyotik rezistansını yenmede çok mantıklı bir yeri var. çünkü genin kodladığı protein miktarı azalırsa, bu proteine etki edecek antibiyotiğin daha düşük dozlarına bile bakterinin duyarlı hâle geldiği gösterilmiş. bakteride antibiyotiklerin etki ettiği proteinlerin miktarı azaldığında, antibiyotiklerin eli güçleniyor.

antibiyotiklerin etkidiği proteinleri sağlayan daha farklı genler bu yöntemle taranıyor ve antibiyotik geliştirmede ya da mevcûd antibiyotiklere gelişmiş rezistansı kırmada farklı yollar açmayı deniyorlar.

referans

Enabling genetic analysis of diverse bacteria with Mobile-CRISPRi. Nature Microbiology, 2019
DOİ: 10.1038/s41564-018-0327-z