imatinib – Tıbbiyeli Sözlük
Kanserde proto-oncogene lerden bahsederek baslayalim.

Medyada orda burda herkes duymustur,onkojen deyince kanser yapan maddeler canlanir insanin aklinda.esasen oncogene,proto-oncogene lerin mutasyon alinca aldigi isimdir.yani simdi 6 u genden ve fonksiyonundan bahsedicem,sonra bu genlerin mutasyona ugramis haline onkojen diycez.

Iki cift car bu genlerden biliyorsunuz,bu ciftlerden birinin amplification(fazla üretilmesi)u ,nokta mutasyonu sonucu aktivitesi fazla bir urun uretmesi veya daha aktif bir genle yer degistirip aktivitesinin artmasi gibi temel 3 tane genetik mutasyon sonucu bunlarin aktivitesi artarsa oluyor bu.simdi gelelim bu 6 7 genim ürünü proteinlere:

1.growth factor,buyume faktoru ,Tgf(transforming growth factor) haric hepsi kendi reseptorune baglanip hucre siklusunu hizlandiriyor.

2.GF reseptor ureten gen

3.signal transduser protein üreten gen

Bu gen tirozin kinaz ilişkili enzim reseptoru olan gf-r lerin sinyalini genetik materyala tasiyan proteini uretiyor.

4.responder gene

Bu gen de gelen proteinin,az once bahsettigimiz proteinin genetik materyalde yanıt bulmasını sagliyor ve transkripsiyon faktoru denen proteinler var,onlari uretiyor

5.cyclin,yani siklin ureten gen de siklin uretiyor.cylin deniyor ,çünkü cycle halinde uretiliyorlar.Yani hucre dongusunde kontrol noktalarinda miktari artarak-azalarak proliferasyon hizini aslinda burasi kontrol ediyor.Yani bunlar sayesinde hucre sayisini arttiriyor.kanserde proliferasyon da tabiki normalin ustunde olacak ,yani tabiri caizse dananin kuyrugu burada kopuyor...

6.cdk ,yani siklin bagimli kinaz ureten gen her zaman aktit bunlar.sikline bagimlilar,yokken calisamiyorlar.dongu sirasinda miktari artip azalabiliyor sanirim ama siklin gibi tamammen yikilip ,yeniden uretilme gibi bi dongu icinde deiller.Cdk lar cyclinlerle?birlesip ,Rb denen proteini fosforilleyerek inaktifliyor .rb nin görevi e2 denen gen ailesini baskilayarak dna polimeraz gibi dongude esansiyel olan bazi urunlerin aciga çıkmasını engellemek ,fakat rb geni baskilanirsa hucre prolifere olabiliyor...

Buraya kadar anlattım ,imatinib de rasi baskiliyor aslinda.ras da 3.numarada bahsettigimiz signal trans..factorlerden biri.Molekul hedeflenerek yapilmis calismalardan biri olarak fayda göstermiş ...

Proto onkojenlerin altiflenerek(baska cesidi de var,ona deginmedik) oldugu kanserlerde en cok gorulen mutasyon bu ras geninde ,imatinib de molekul hedefleyerek yapilmis calismalarin sonucu adina bize umut vadediyor.

Najeeb lectures e tesekkurler bu arada:)