işkembe – Tıbbiyeli Sözlük
bir tür çorba. yapan kişiye göre çok değişir tadı. unlu ve unsuz olarak iki şekilde yapılıyor bildiğim kadarıyla. unsuz olanı tercihimdir ve daha çok doğu şehirlerinde denk geldim. batı illerimizde işkembe pek işkembe gibi olmuyor. kimine göre iğrençliktir, kimine göre efsanedir işkembe. işkembe çorbası içmeyen insanlar için üzülüyorum.
sakatata ön yargım nedeniyle yıllarca içmediğim, bir gün ne olduğunu bilmediğim halde içip dibini sıyırdığım kasenin sonunda bu ne çorbasıydı dedikten sonra işkembe cevabını alınca ön yargılarımdan kurtulmam gerektiğini anladığım çorba çeşidi.



doğu illerinde yapılanın yerini tutmaz gerçekten batıda yapılan işkembe çorbaları. özellike ağır geçen üsyeüst solunum yolu enfeksiyonu esnasında insanı ayağa kaldırabilecek potansiyele sahiptir.
geviş getiren memelinin sindirim sisteminde dört odalı midesinde özofagusun farklılaşması ile olumuş ilk kısma verilen isim diye anlatılırdı lisede.. içinde de selulozu parçalayan enzim oluşturan bakteriler varmış. beta 1-4 glikozidik bağları parçalayabiliyormlarmış bu bakteriler.. hatırladığım bu kadar.
geviş getiren memelinin midesinin 4 odacığından biridir. diğerleri şu şekilde; `șirden`, `börkenek`, `kırkbayır`.
En sevdiğim çorbanın ana malzemesi. Bunun bir de daha büyük ve kalın parçalarla yapılan tuzlama denen benzer bir versiyonu vardır ki yerken mutluluktan ağlatır, çorbacılardan ısrarla isteyiniz efendim.
Ruminantlarda bulunur. Ruminant ismi de burdan gelir. 4 kompartımanlı mideye sahiptir bu hayvanlar.

Büyük ruminant(sığır vs.) ve küçük ruminantlar(koyun, keçi vs.).

Deve, lama, at ve tavşan da selülozu sindirebilir ama bunlarda rumen yani işkembe bulunmaz.



Rumen=işkembe

Reticulum=börkenek

Omasum=kırkbayır

Abomasum=şirden (asıl mide)



Rumen içeriğinde bitkilerdeki karbonhidrat sindirimine yani selüloz sindirimine yardımcı bakteriler, protozoolar ve maya mantarları bulunur. Rumen içeriği ph sı 6.2 ile 7.2 arasındadır. Anaeorobiktir.



Buzağı doğduğu zaman mide ve bağırsak sindirimi yapar rumen henüz gelişmemiş ve steril yapıdadır.



Rumen içeriğindeki dengenin bozulması sonucu timpani, asidoz, alkaloz gibi hastalıklar şekillenebilir bu rahatsızlıklar müdahale edilmezse hayvanı ani ölüme götürebilir.
sırf çorbası değil, izmir ve balıkesir yöresinde nohutlu yemeğinin de yapıldığı, bazı mezecilerde tereyağlı kavurmasının yapıldığı bir organ.

bu da nohutlu işkembe
görsel