nazal n – Tıbbiyeli Sözlük
Bazen ñ harfi ile de gösterilebilen, dünyanın birbiriyle alakasız pek çok dilinde mevcut bir sestir. Dilin orta arkası damağa yapışık olarak burundan çıkan Birleşik bir ng sesidir esasında. ön türkçe’de, Türki dillerin pek çoğunda, eski Anadolu türkçesi’nde ve türkçe’nin pek çok bölgesel şivesinde de bu ses vardır. standart İstanbul telaffuzumuzda ise muhtemelen 18.-19.Yüzyıllardan sonra kaybolmuştur.
Bugün sadece n ile telaffuz ettiğimiz pek çok sözcük orijinalinde bu sesle telaffuz edilmekteydi. Türkçe’de ñ sesi sadece öztürkçe kelimelerde mevcut olup, alıntı olup bu sesi taşıyan sözcük yoktu.
Örneğin: añlamak, diñlemek, soñra, göñül, seniñ, biñ, geñiş, öñ, yeñi
Bazen nadiren m harfine dönüşmüş: doñuz = domuz
Eski imla’da istanbul’da o devirde dahi telaffuzu kaybolmuş olmasına rağmen sağır kef adıyla bilinen ve orijinali kef harfinin üzeri üç nokta olan bir harfle yazılırdı. Zamanla üç nokta düşmüş ve normal kef harfi harf devrimimize kadar hem K hem g ve hem de artık n olarak telaffuz edilmekte olan ñ için kullanılmıştır.
Normal n - nazal n ayrımı için "meaning" kelimesindeki n sesleri karşılaştırılabilir. ilki normal n sesini verirken, ikincisi nazal n ile okunur.