Mide bulantısı için piyasaya sürülmüş fakat kullanan hamilelerin (bkz:fokomeli)li bebekler dünyaya getirmelerine neden oluyor
bu ilacın bilim ve tıbba büyük zararları olduğu gibi, uzun vadede birçok faydası da olmuştur.
iki örnekle açıklamaya çalışacağım.
birincisi ayna görüntüsü üzerine çalışmalar yapılması.
lise kimya bilgisinden bildiğimiz d ve l yüzleri.
bir molekülün ayna görüntüsü konusu.
hastalarımıza verdiğimiz ilaçların istenilen etkileri bu ayna görüntüsünün bir yüzü ile ortaya çıkıyor.
ama diğer ayna görüntüsü ile de yan etkileri ortaya çıkıyor.
talidomid'de bir yüz bulantı üzerine etki ederek istenilen faydayı sağlamıştı.
ama ayna görüntüsünün diğer yüzü fakomeliye sebep olmuştu.
şu anda yapılan ilaç üretim çalışmalarında bu bahsettiğim olay çok büyük bir yer kaplıyor.
özellikle ayna görüntüsünü engelleyip bu sayede ilaçların yan etkilerinin ortadan kaldırılabileceği öne sürülüyor.
mantıklı bir tarafı var. ama ne miktarda gerçekleştirilebilecek göreceğiz.
ikincisi ise, bir ilacın ortaya çıkmadan önce geçmesi gereken aşamaların revize edilmesidir.
ilacın ortaya çıktığı dönemlerde (1957-58 gibi) şimdiki gibi ilaç üretim basamakları getirilmemişti.
ama bu olay o kadar büyük bir etki yaptı ki, tüm ilaç sektörünü yerinden oynattı adeta.
şu anda bir ilacın onay alması çok zor.
özellikle fda onayını alması çok çok zor.
zaten olayın amerika'ya yayılmaması daha o dönemlerde bile ilaçları kontrol ettiklerini gösteriyor.
tabi ülkemizde bu ilacın kullanmasını engelleyen Prof. Dr. Süreyya Tahsin Aygün'ü de unutmamak lazım.