Yazarların ilginç bulunduğu dilleri merak ederek açtığım başlıktır. Bana göre en ilginç diller İrlandaca ve Almanca.
En itici olanı hintçedir açık ara
türkçe dışındaki diğer dillerdir.türkçe değiller bir kere,ilginç yani...
Japonca ve almanca
ilginçlik değilde sesi,ahengi hoş gelendir bana Fransızca
Sevginin dili. Hayretler içerisinde bırakır beni kimi zaman. İlginç bulduğum kadar güzeldir de. İnsana neler yaptırmaz ki o sevginin dili. Sevginiz bol olsun değerli sözlük halkı.
Hem ne demişler:
(bkz:tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır)
Hem ne demişler:
(bkz:tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır)
dilbilime meraklı bir tıbbiyeli olarak şöyle bir liste yapabilirim:
günümüz dilleri arasında:
*(bkz:baskça): izole bir dil olup herhangi bir sınıflamaya uymadığı için ilginç buluyorum.
*(bkz:afrikaans) güney afrika'da felemenkçe'den evrilerek oluşan bir dil. afrika'da yeni bir avrupa dili icat edilmiş resmen. felemenkçe'yle benzer ve ayrı yanları var.
*(bkz:kıpti dili): mısır hristiyanlarının 17. yüzyıla kadar anadili, şu aralar ise litürji (ayin) dili. arapça ve ibranice gibi sami dillerinden. ama onu ilginç yapan özellik direkt olarak eski mısır dili'nden gelmiş olması.
*(bkz:halaçça): iran'da halaç türkleri tarafından konuşulan bu türkî dil, göktürkçe'ye yakın arkaik özellikleri ile dikkatimi çekmişti. ne yazık ki günümüzde konuşan sayısı oldukça az. yazılı bir edebiyatı da bildiğim kadarıyla yok.
*(bkz:macarca): avrupa'nın ortasında bir ural dili. kelimelerin bir kısmı da onogur türkçesi'nden geliyor (ingilizce'de macaristan demek olan hungary, zaten onoguria sözünden gelir). gramer sözdizilimi bizim dilimize çok benziyor. tonlamalar da.
tarih boyunca ilginç bulduğum diller ve onlar hakkındaki düşüncelerim de şöyle:
*(bkz:etrüskçe): bu dilin gizemi halen çözülebilmiş değil. dünyada etrüskçe ve akrabalarının oluşturduğu tiren dilleri (tyrrhenian) yalnızca etrüskçe'nin konuşulduğu italya ve çok ilginçtir ki yanı başımızdaki midilli adası'nda bulunmuş. kimilerine göre anadolu'dan yayılmış. kimilerine göre italya'da ortaya çıkmış. etrüskçe'nin latince ve modern avrupa dillerinin aksine hint-avrupa dillerine ait olmadığı düşünülüyor. ayrıca latince'de özlatince veya yunanca kökenli olmayan kelimelerin tamama yakını etrüskçe'den gelir. bunlar içinde people veya popülasyon gibi sözcüklerin atası olan populus (halk) kelimesi de yer alır.
*ilginç gördüğüm bir başka tarihi dil (bkz:hatti dili): hint-avrupalı hititler (neşili halkı) anadolu'da imparatorluk kurmadan önce anadolu'da hint-avrupa dili konuşmayan ve kendilerine özgü bir dilleri olan hattiler mevcuttu. hattiler uzun burunlu bir halk olarak tasvir edilmişlerdir. hititler hattileri ele geçirince yaşadıkları bölgeye hatti ülkesi demişlerdir. hattiler, hitit ordusunda savaşçı olarak bulunmuşlar ve daha sonradan hititleşmişlerdir. hatti diline ait kaynaklar hitit tabletlerinden öğrenilebilmektedir.
*(bkz:hititçe): hint-avrupa dilleri ailesinin bugün üyesi bulunmayan anadolu dalının (luwice, likçe vs. ile beraber) en önemli ve güçlü dillerinden biriydi. su kelimesi hititçede watarra yani bildiğin water. hitit devleti'nin yıkılması ile önemini kaybedip sonra yok oldu.
*(bkz:hunca): şampuan olan değil tabii.(*) hunların dili hunca'nın modern türkçe'nin atası olduğu biliniyor. ancak r-türkçesi mi yoksa z-türkçesi mi (yani kız sözcüğü kız mı yoksa hır olarak mı söyleniyordu, öküz mü hökör mü ... gibi) tam netleşmiş değil. elimizde hunlardan kalan yazılı bir kaynak yok. kişi isimleri de komşu devletlerin yazıtlarından öğreniliyor. attila'nın oğlu dengizik gibi.
*(bkz:fenikece): fenikeliler arap ve israilliler gibi sami kültüründen bir halk idiler. dilleri de arapça ve ibranice'nin eski bir şekli gibi ama halen ilginç. bu ilginçliği yapan bir önemli özellik de alfabeleri. fenike alfabesi günümüzde arap, latin, yunan, ibrani ve kiril alfabelerinin atasıdır. yani arap alfabesi ile latin alfabesi aslında birbirinden çok farklı iki dili yazmak için kullanılıyorsa da kökeni ortak. ondan türkiye'de alfabe reformunu halen eleştirenleri anlamak güç(*). şimdi fenike alfabesinde harfler alef bet gimel dalet olarak giderdi. bu yunanca'da alfa beta delta gama olmuş. arapça'da elif be cim dal olmuş. ilk başta bu harfler ideogramdı. yani anlamı resmediyordu. örneğin a harfini temsil eden alef fenikece'de öküz demektir. fenike alfabesinden gelen latin alfabesinde büyük a harfini göz önüne getirin. büyük a harfini ters çevirin. ne görüyorsunuz? boynuzları olan bir öküz başından başka bir şey değil. tarih boyunca bunun değişmemiş olması oldukça ilginç.
*(bkz:kırım gotçası): bunla ilgili bilgileri ogier busbecq'in türk mektuplarında okumuştum. gotlar erken ortaçağ halkı olmasına ve gotça çoğu yerde 10. yüzyıldan önce tükenmiş olmasına karşın kırım gotçası 16. yüzyıla kadar varlığını sürdürebilmiş bir cermen dili.
*(bkz:prusça) veya prusyaca. bu ölü dil, alman teuton şövalyeleri (hani age of empires 2'de castle'dan çıkan yavaş yürüyen pelerinli adamlar vardı ya işte onlar(*)) prusya'yı kolonize etmeden önce orta çağda prusya'da (günümüz baltık bölgesi) yerel halkın konuştuğu bir dildi. günümüz letonya ve litvanya dilleri ile bağlantılı olduğu düşünülüyor.
şimdilik aklıma gelen ilginç diller bunlar.
günümüz dilleri arasında:
*(bkz:baskça): izole bir dil olup herhangi bir sınıflamaya uymadığı için ilginç buluyorum.
*(bkz:afrikaans) güney afrika'da felemenkçe'den evrilerek oluşan bir dil. afrika'da yeni bir avrupa dili icat edilmiş resmen. felemenkçe'yle benzer ve ayrı yanları var.
*(bkz:kıpti dili): mısır hristiyanlarının 17. yüzyıla kadar anadili, şu aralar ise litürji (ayin) dili. arapça ve ibranice gibi sami dillerinden. ama onu ilginç yapan özellik direkt olarak eski mısır dili'nden gelmiş olması.
*(bkz:halaçça): iran'da halaç türkleri tarafından konuşulan bu türkî dil, göktürkçe'ye yakın arkaik özellikleri ile dikkatimi çekmişti. ne yazık ki günümüzde konuşan sayısı oldukça az. yazılı bir edebiyatı da bildiğim kadarıyla yok.
*(bkz:macarca): avrupa'nın ortasında bir ural dili. kelimelerin bir kısmı da onogur türkçesi'nden geliyor (ingilizce'de macaristan demek olan hungary, zaten onoguria sözünden gelir). gramer sözdizilimi bizim dilimize çok benziyor. tonlamalar da.
tarih boyunca ilginç bulduğum diller ve onlar hakkındaki düşüncelerim de şöyle:
*(bkz:etrüskçe): bu dilin gizemi halen çözülebilmiş değil. dünyada etrüskçe ve akrabalarının oluşturduğu tiren dilleri (tyrrhenian) yalnızca etrüskçe'nin konuşulduğu italya ve çok ilginçtir ki yanı başımızdaki midilli adası'nda bulunmuş. kimilerine göre anadolu'dan yayılmış. kimilerine göre italya'da ortaya çıkmış. etrüskçe'nin latince ve modern avrupa dillerinin aksine hint-avrupa dillerine ait olmadığı düşünülüyor. ayrıca latince'de özlatince veya yunanca kökenli olmayan kelimelerin tamama yakını etrüskçe'den gelir. bunlar içinde people veya popülasyon gibi sözcüklerin atası olan populus (halk) kelimesi de yer alır.
*ilginç gördüğüm bir başka tarihi dil (bkz:hatti dili): hint-avrupalı hititler (neşili halkı) anadolu'da imparatorluk kurmadan önce anadolu'da hint-avrupa dili konuşmayan ve kendilerine özgü bir dilleri olan hattiler mevcuttu. hattiler uzun burunlu bir halk olarak tasvir edilmişlerdir. hititler hattileri ele geçirince yaşadıkları bölgeye hatti ülkesi demişlerdir. hattiler, hitit ordusunda savaşçı olarak bulunmuşlar ve daha sonradan hititleşmişlerdir. hatti diline ait kaynaklar hitit tabletlerinden öğrenilebilmektedir.
*(bkz:hititçe): hint-avrupa dilleri ailesinin bugün üyesi bulunmayan anadolu dalının (luwice, likçe vs. ile beraber) en önemli ve güçlü dillerinden biriydi. su kelimesi hititçede watarra yani bildiğin water. hitit devleti'nin yıkılması ile önemini kaybedip sonra yok oldu.
*(bkz:hunca): şampuan olan değil tabii.(*) hunların dili hunca'nın modern türkçe'nin atası olduğu biliniyor. ancak r-türkçesi mi yoksa z-türkçesi mi (yani kız sözcüğü kız mı yoksa hır olarak mı söyleniyordu, öküz mü hökör mü ... gibi) tam netleşmiş değil. elimizde hunlardan kalan yazılı bir kaynak yok. kişi isimleri de komşu devletlerin yazıtlarından öğreniliyor. attila'nın oğlu dengizik gibi.
*(bkz:fenikece): fenikeliler arap ve israilliler gibi sami kültüründen bir halk idiler. dilleri de arapça ve ibranice'nin eski bir şekli gibi ama halen ilginç. bu ilginçliği yapan bir önemli özellik de alfabeleri. fenike alfabesi günümüzde arap, latin, yunan, ibrani ve kiril alfabelerinin atasıdır. yani arap alfabesi ile latin alfabesi aslında birbirinden çok farklı iki dili yazmak için kullanılıyorsa da kökeni ortak. ondan türkiye'de alfabe reformunu halen eleştirenleri anlamak güç(*). şimdi fenike alfabesinde harfler alef bet gimel dalet olarak giderdi. bu yunanca'da alfa beta delta gama olmuş. arapça'da elif be cim dal olmuş. ilk başta bu harfler ideogramdı. yani anlamı resmediyordu. örneğin a harfini temsil eden alef fenikece'de öküz demektir. fenike alfabesinden gelen latin alfabesinde büyük a harfini göz önüne getirin. büyük a harfini ters çevirin. ne görüyorsunuz? boynuzları olan bir öküz başından başka bir şey değil. tarih boyunca bunun değişmemiş olması oldukça ilginç.
*(bkz:kırım gotçası): bunla ilgili bilgileri ogier busbecq'in türk mektuplarında okumuştum. gotlar erken ortaçağ halkı olmasına ve gotça çoğu yerde 10. yüzyıldan önce tükenmiş olmasına karşın kırım gotçası 16. yüzyıla kadar varlığını sürdürebilmiş bir cermen dili.
*(bkz:prusça) veya prusyaca. bu ölü dil, alman teuton şövalyeleri (hani age of empires 2'de castle'dan çıkan yavaş yürüyen pelerinli adamlar vardı ya işte onlar(*)) prusya'yı kolonize etmeden önce orta çağda prusya'da (günümüz baltık bölgesi) yerel halkın konuştuğu bir dildi. günümüz letonya ve litvanya dilleri ile bağlantılı olduğu düşünülüyor.
şimdilik aklıma gelen ilginç diller bunlar.