talidomid – Tıbbiyeli Sözlük

talidomid

Alman ilaç firması Chemie Grünental GmbH tarafından hamilelerde sabah bulantı ve kusmalarını önlemek için piyasaya sunulan bu ilaç fokomeli yaptığı fark edilmesi üzerine piyasadan kaldırılmıştır. türkiye bu facianın yaşanmasına izin vermeyen ülkelerin başında gelmektedir.

(bkz:süreyya tahsin Aygün)(bkz:fokomeli)
İlaç piyasadayken kullananlara ve sonucunda fekomeliye maruz kalanlara yüklü miktarda tazminat ödemişlerdir. Ne işe yaradığı tartışılır.
Tnf inhibitorudur. Eritema nodosum leprozum tedavisinde kullanilabilecek onemli ilaclardandir.

Ama talidomitle ilgili her konu acildiginda multidisipliner calismak gerektigiyle ilgili bir mesaj vermek isterim o da sudur:

Fokomeli faciasini on goren ve turkiyeye gelmesini engelleyen kisi Sureyya tahsin aygundur. Bu adam bir hekim degil veterinerdir. Tip doktoru olmadigi icin bizim ortamlarda hor gorulmus, dislanmis, calismalari kabul gormemistir. Fakat populasyonumuzun buyuk bir kisminin sucuk bebege donmesine bu adam engel olmustur. Ayni zamanda kok hucreyi ilk tanimlayan adamdir.
İlacı Kullanan anne adayları Ekstremitesiz bebekler dünyaya getirmiştir (bkz:fokomeli)

Avrupada yaşanmış Çok ciddi bir tıp faciasıdır
Anti vasküler özelliği vardır. Bu hem iyi hem kötüdür.



Kötü olanı hamilelerde kullanılmasıyla ortaya çıkar. Fetusun vaskülerizasyonu inhibe olduğundan ekstremiteler gelişmez.



İyi olanı kanserde kullanılmasıyla ortaya çıkar. Metastatik tümörün vaskülerizasyonu inhibe olduğundan prognoz hafifler.
bu ilacın bilim ve tıbba büyük zararları olduğu gibi, uzun vadede birçok faydası da olmuştur.

iki örnekle açıklamaya çalışacağım.



birincisi ayna görüntüsü üzerine çalışmalar yapılması.

lise kimya bilgisinden bildiğimiz d ve l yüzleri.

bir molekülün ayna görüntüsü konusu.

hastalarımıza verdiğimiz ilaçların istenilen etkileri bu ayna görüntüsünün bir yüzü ile ortaya çıkıyor.

ama diğer ayna görüntüsü ile de yan etkileri ortaya çıkıyor.



talidomid'de bir yüz bulantı üzerine etki ederek istenilen faydayı sağlamıştı.

ama ayna görüntüsünün diğer yüzü fakomeliye sebep olmuştu.



şu anda yapılan ilaç üretim çalışmalarında bu bahsettiğim olay çok büyük bir yer kaplıyor.

özellikle ayna görüntüsünü engelleyip bu sayede ilaçların yan etkilerinin ortadan kaldırılabileceği öne sürülüyor.

mantıklı bir tarafı var. ama ne miktarda gerçekleştirilebilecek göreceğiz.



ikincisi ise, bir ilacın ortaya çıkmadan önce geçmesi gereken aşamaların revize edilmesidir.

ilacın ortaya çıktığı dönemlerde (1957-58 gibi) şimdiki gibi ilaç üretim basamakları getirilmemişti.

ama bu olay o kadar büyük bir etki yaptı ki, tüm ilaç sektörünü yerinden oynattı adeta.

şu anda bir ilacın onay alması çok zor.

özellikle fda onayını alması çok çok zor.



zaten olayın amerika'ya yayılmaması daha o dönemlerde bile ilaçları kontrol ettiklerini gösteriyor.

tabi ülkemizde bu ilacın kullanmasını engelleyen Prof. Dr. Süreyya Tahsin Aygün'ü de unutmamak lazım.